Uruk wordt beschouwd als de eerste echte stad De stad lag te midden van moerassen waar volop vis en gevogelte te vangen was. In de loop van het vierde millennium was er een grote bevolkingstoename. De toenemende bedrijvigheid trok mensen uit de wijde omgeving aan en op zijn hoogtepunt telde Uruk ongeveer 40000 inwoners. 

Om vreedzaam te kunnen samenleven groeide de behoefde aan een gemeenschappelijke identiteit, niet gebaseerd op familieverwantschap, maar op het inwonerschap van de stad. Daarvoor was een symbool nodig waar iedereen belang aan hechtte: de hemelgod Anu eb de vruchtbaarheidsgodin Inanna werden verheven tot beschermgoden van de stad.

Om te bemiddelen tussen de goden en de inwoners van Uruk werd 1 man aangesteld als priester-koning. Om de tempelgebouwen te onderhouden en de offerceremoniën te leiden, ontstond een instelling: ‘de tempel’. Dit instituut kon van de inwoners eisen dat ze een deel van hun oogsten afstonden. De tempel bezat bovendien een groot deel van de landbouwgrond rond de stad en had veel mensen in dienst. Om de administratie hiervan in goede banen te leiden werd het schrift ontwikkeld en kwam een bureaucratie tot stand.

In de loop van het vierde millennium bleef de tempel de enige werkelijke autoriteit binnen de stadstaat. De sociale en economische verschillen tussen de inwoners waren eerder klein.

Uruk was niet uniek. Tegelijkertijd ontstonden ook andere dichtbevolkte en economisch dynamische steden: Eridu, Nippur,Ur,Lagash, Umma,…

Wie waren de inwoners van deze steden? Het Soemerische volk: een nieuwe bevolkingsgroep die bij aankomst in Mesopotamië de sociale, culturele en technische veranderingen van deze Uruk periode mogelijk maakte of een volk dat al lang ( 5000 v.C.) in Zuid-Mesopotamië woonde?